W ostatnim roku co trzeci Polak i co trzecia Polka rozpoczęli swoją przygodę z podcastami. Z każdym dniem przybywa nowych twórców i twórczyń, a technologiczni giganci prześcigają się w wymyślaniu sposobów na włączanie treści audio do swoich platform. Dla organizacji społecznych, aktywistów i aktywistek dźwiękowe audycje to przestrzeń wręcz wymarzona, by opowiadać bez pośpiechu o złożonych problemach i wyzwaniach dzisiejszego świata. O to, jak zacząć pracę nad własnym podcastem i jak zaangażować pierwszych słuchaczy i słuchaczki, zapytaliśmy Ewę (Dziardziel) Dunal z Pracowni Podcastów Sounds and Stories.
Technologie w działaniach społecznych. Zapisz się do newslettera!
Misja, którą można usłyszeć
Organizacje społeczne wychodzą każdego dnia naprzeciw ważnym problemom i wyzwaniom. Za ich działaniami stoją zaangażowani ludzie, misje i tematy. To właśnie od nich powinniśmy zacząć swoją pracę nad pomysłem na podcast. Jeżeli temat budzi naszą ciekawość, interesuje i porusza ludzi, ma w sobie konflikt lub napięcie to znak, że jest w nim potencjał na audycję.
Pierwszą ważną kwestią jest temat. O czym chcemy opowiedzieć – czyli nasze „co”. Na przykładzie Stowarzyszenia Demagog, z którym pracujemy nad ich podcastem, tym „co” była weryfikacja fake newsów. W pierwszym sezonie podcast był skróconą wersją audio ich artykułów. Później to ewoluowało w potrzebę wyjaśniania złożoności świata fake newsów, pokazania różnych perspektyw: wykorzystania technologii, krytycznego myślenia, retoryki, pokazania jak wielu aspektów naszego życia dotyka dezinformacja, jak to złożone zjawisko zaburza nam prawdziwy obraz świata. Dla Outriders, z którymi pracujemy przy podcaście „Outriders Power” tym „co” jest klimat i energetyka. Temat bardzo pociągający i pobudzający naszą wrażliwość
– opowiada Ewa (Dziardziel) Dunal.
Pewność siebie za mikrofonem
Jednym z kluczowych elementów w produkcji podcastu jest przygotowanie mentalne i odwaga do rozmowy z gośćmi. Warto sprawdzić, kto z członków zespołu dysponuje silnym głosem, z jakiego miejsca może nagrywać i jak poradzi sobie z realizacją pomysłu na format.
Ważne jest nastawienie i poczucie, że to ja (prowadzący/ca) jestem gospodarzem audycji. Nasz gość powinien czuć się bezpiecznie i być przekonany, że panujemy nad rozmową i zadbamy o to, by i on brzmiał dobrze.
Pomoże nam tu także odpowiednie przygotowanie: rozgrzewka, ćwiczenia dykcji i przemyślany konspekt spotkania. Należy zadbać również o otoczenie, dobrą atmosferę, wyłączyć komunikatory i skupić swoją uwagę na rozmówcy.
Czy tylko rozmowy? Jaki format wybrać?
W świecie podcastów spotkać można bardzo wiele pomysłów na opakowanie treści. Powinniśmy zastanowić się, czym nasz program powinien być dla słuchaczy? Obok popularnej rozmowy z gościem lub współprowadzącym (chat show), możemy postawić na monolog lub reportaż. Dobrym rozwiązaniem może okazać się wyjście w plener razem z rozmówcą w poszukiwaniu dźwięków tła i niepowtarzalnego klimatu.
To jest pytanie, jak opowiedzieć o temacie dla nas ważnym w formie audio, tak, żeby inni chcieli nas słuchać, czyli jak przedstawić dobrą historię
– mówi Ewa (Dziardziel) Dunal.
Świetny podcast to…
Czym wyróżnia się dobry, wartościowy podcast? Lista rad i rekomendacji może być bardzo długa. Zdaniem Ewy (Dziardziel) Dunal na początku swojej przygody z podcastami warto zwrócić szczególną uwagę na to, jak angażujemy słuchaczy i jaką wartość jesteśmy w stanie im dać. Świetny podcast:
Angażuje – sprawia, że w momencie słuchania jestem tam po drugiej stronie, z osobami, które słucham.
Jednym z porównań dobrego podcastu (czat-show), które lubię używać jest to, że podcast jest jak „rozmowa dwóch kumpli, której słucham z takim zaciekawieniem, że aż nie chcę im przerywać”.
Budzi emocje i pobudza zmysły – daje do myślenia, porusza ważne sprawy, pokazuje nowe perspektywy i obszary do eksplorowania.
Przynosi słuchaczom wartość – może być nią wiedza, zaspokojenie ciekawości, relaks, przyjemne brzmienie głosu osoby prowadzącej czy oprawa muzyczna.
Sprawia, że chce się do niego wracać – audycje radiowe często stają się dla odbiorców ważnym elementem codzienności. Towarzyszą im podczas śniadania lub drogi do pracy. Słuchacze lubią głos prowadzących, czekają na to, czym dziś ich zaskoczą i czego nowego się dowiedzą. Podobnie dzieje się z najlepszymi podcastami.
To jest ta relacja, która też powoduje, że wracamy do podcastu, do człowieka, który siedzi za mikrofonem, albo do historii, którą przed nami odkrywa
– puentuje Ewa (Dziardziel) Dunal.
Z rozmowy dowiesz się:
- 1:09 Jak wybrać ciekawy temat na podcast?
- 3:15 Od czego zacząć pracę nad koncepcją podcastu?
- 5:30 Jak przygotować się mentalnie do pracy przed mikrofonem?
- 6:46 Jak zadbać o dobre relacje z rozmówcą?
- 8:56 Jak opowiedzieć misję swojej organizacji w wersji audio?
- 11:54 Czy należy trzymać się jednego formatu w swoim podcaście?
- 13:44 Czy warto korzystać ze wsparcia zewnętrznych lektorów?
- 15:07 Jak przygotować się do prowadzenia podcastu?
- 17:06 Jak dystrybuować swój podcast? Z jakich serwisów korzystać?
- 19:46 Czy warto publikować podcast na YouTube?
- 21:27 Jak nagrywać rozmowy na odległość?
- 24:06 Czym wyróżniają się najlepsze podcasty?
Przeczytaj także:
- Podcasty, które inspirują do działania – złota dziesiątka
- Jakie organizacje społeczne warto oglądać na polskim YouTube?
- Darmowa muzyka do wideo, podcastu i reklam – jak ją znaleźć i użyć?
- Czy mnie słychać? Jak poprawić jakość dźwięku podczas spotkań online?
- Rozmowy Sektora – oglądaj inne materiały na temat społecznego wykorzystania technologii na YouTube
Ewa (Dziardziel) Dunal: współzałożycielka i producentka Pracowni Podcastów Sounds and Stories. Dźwiękowe doświadczenie zdobywała w radiowej Trójce i Poznańskim Radiu Afera. Zanim poznała czar dźwięku, pracowała w Outriders m.in. jako researcherka i redaktorka magaz ynu Outriders’ Brief. Z wykształcenia ekonomistka, studiowała na Nottingham Trent University. Miłośniczka dziennikarstwa danych, zagranicznych podcastów śledczych i dobrze opowiedzianych historii.
Sounds and Stories: Sounds and Stories to pracownia podcastów, którą tworzą trzy reporterskie dusze: Justyna Godz, Ewa Dunal i Agnieszka Szwajgier. Razem tniemy dźwięki i układamy je w Twoją historię. Tworzymy podcasty, które będą towarzyszyć słuchaczom w drodze do pracy, podczas biegania i chwilę przed zaśnięciem. Doświadczenie radiowe pozwala nam na budowanie narracji, które pobudzają wyobraźnię, utrzymują uwagę słuchaczy i których po prostu słucha się z przyjemnością. Sounds and Stories odpowiada za produkcje m.in. Podcastu Demagoga, Outriders Power, non/fiction „NA UCHO”, „Stacja Migracja” Podcast Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, Julliet EM Festival (Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej im. Julitty Sleńdzińskiej), na swoim koncie mamy także reportaż „To nie jest historia o piosence” nominowany do Grand Press w kategorii reportaż radiowy.
Wraz z latami praktyki operowanie dźwiękiem stało się dla nas czymś na kształt komponowania muzyki. Mamy solidny warsztat, ale są takie momenty, kiedy po prostu czujemy, że dana sekwencja zabrzmi dobrze akurat w tym momencie. Każdy projekt traktujemy profesjonalnie, ale i osobiście. Wierzymy, że dobrze skomponowany dźwięk ma swoją duszę i potencjał do poruszania tłumów. Jeśli myślisz o stworzeniu podcastu, zapraszamy do kontaktu: podcast@soundsandstories.pl i www.soundsandstories.pl, a także na fanpage Sounds and Stories (@DzwiekiOpowiesciLudzie).
Fot. Emilia Bąk / Wszystkie Strony Światła (Facebook, Instagram)