5 grudnia świętujemy Międzynarodowy Dzień Wolontariusza, ustanowiony przez ONZ w 1985 r. To doskonała okazja do podziękowania wolontariuszom, a także do refleksji nad tym, jak wygląda współczesny wolontariat. Jednym z trendów jest wzrost popularności wolontariatu hybrydowego. Ta forma może pomóc wam poszerzyć skalę projektów oraz włączyć w działania społeczne osoby, które do tej pory nie były wolontariuszami i wolontariuszkami.
Trendy w wolontariacie
Polskie i zagraniczne analizy zwracają uwagę na kilka ciekawych, ważnych trendów w wolontariacie. Znajomość zmian pomaga w zrozumieniu nowych pokoleń i grup wolontariuszy i wolontariuszek oraz tworzeniu atrakcyjnego, dającego satysfakcję programu wolontariatu.
Wśród współczesnych trendów wymienia się:
- wzrost zainteresowania tzw. mikrowolontariatem (polecam ciekawe wystąpienie na ten temat)
- coraz częstsze zaangażowanie w elastyczne i epizodyczne formy wolontariatu w krótszym czasie, na rzecz wielu organizacji (Hyde i in. 2016; Randle, Reis 2017),
- wzrost znaczenia nowoczesnych technologii w wolontariacie – zarówno jego koordynacji, jak i realizacji działań wolontariackich.
To oznacza, że popularnością cieszą się formy krótszych sposobów pomocy (mikrowolontariat) oraz e-wolontariat i wolontariat hybrydowy. Dzięki temu wolontariusze mogą robić dobro zarówno zdalnie, jak i na żywo, na rzecz więcej niż jednej inicjatywy w podobnym czasie, w sposób bardziej elastyczny.
Wolontariat hybrydowy
Jednym z trendów w wolontariacie jest zatem wzrost popularności wolontariatu hybrydowego. Taki wolontariat może doskonale łączyć zasoby, potrzeby i oczekiwania zarówno technofanów, jak i osób mających sceptyczny stosunek do nowoczesnych technologii.
Analogicznie jak w przypadku pracy w systemie hybrydowym, wolontariat hybrydowy to forma, w której część działań odbywa się „na żywo”, a część online. Niektóre projekty angażujące wolontariuszy wydają się stworzone do takiej mieszanej formy pracy.
Przykłady działań w ramach wolontariatu hybrydowego
Coraz więcej organizacji społecznych zaprasza wolontariuszy do działań hybrydowych, łączących aktywność „na żywo” i przez Internet. Jedną z takich instytucji jest Muzeum Auschwitz Birkenau, które zaprasza do współpracy hybrydowej osoby zainteresowane historią II wojny światowej.
Drugim przykładem jest Fundacja NaszeZoo.pl, która zachęca wolontariuszy i wolontariuszki zarówno do bezpośredniej pomocy w opiece nad kotami, jak i do wsparcia przy procesie adopcyjnym, np. publikacji ogłoszeń w Internecie. Możliwość realizacji różnorodnych inicjatyw wolontariackich zapewnia również Fundacja Viva!, zachęcając do redakcji artykułów, tworzenia grafik, popularyzacji wiedzy czy organizacji stoisk.
Projekty społeczne oparte na współpracy z wolontariuszami i łączące sferę online oraz offline, to także:
- społecznościowa baza danych dotyczących obserwacji ptaków eBird,
- projekt obywatelski do inwentaryzacji drzewostanu „Polskie drzewa”,
- inicjatywa do wspólnego naprawiania otoczenia Naprawmy To.
Wolontariat hybrydowy – praktyczne wskazówki
Podstawą jest dobra diagnoza i plan działania. Pomyślcie, jakie zadania chcecie realizować na żywo, a jakie online i dlaczego. Jeśli działacie w zespole rozproszonym, możecie taką kreatywną pracę wykonać m.in. poprzez Mural lub Miro.
Po drugie, testujcie. Upewnijcie się, że:
- czujecie się komfortowo z wybranymi narzędziami,
- każdy ma do nich dostęp,
- narzędzia są bezpieczne, sprawdzone oraz rzeczywiście pomagają wam w czynieniu dobra.
Po trzecie, działajcie, łącząc sferę online i offline – tak, by czerpać korzyści z obu tych przestrzeni. Część osób czuje obawy o to, że działanie online nie zapewni im emocji i poczucia wpływu – zapewnijcie im przestrzeń do działania na żywo. Inni zaś nie czują się komfortowo w wydarzeniach na żywo, mają ograniczoną możliwość uczestnictwa, a ich światem jest Internet – pokażcie im możliwości i szanse robienia dobra online! Co ważne – nie zakładajcie, że wszyscy czujemy, działamy i myślimy tak samo.
Po czwarte, bądźcie gotowi na… niespodzianki. Jeśli zdarza się problem, na który nie znacie odpowiedzi – nie panikujcie, lecz proście o pomoc uczestników. Nic tak nie cieszy, jak możliwość dołożenia cegiełki, by działanie się udało. Czy ta forma wolontariatu jest wam znana? A może chcecie dowiedzieć się więcej? Zapraszamy na blog e-wolontariat.pl, by śledzić nowoczesne trendy w wolontariacie. 🙂
Przeczytaj także
- Krótki przewodnik po e-learningu dla społeczniczek i społeczników
- Nowoczesny wolontariat od kuchni
- Siła współdziałania wg Homo Faber. Sieciowanie może być odpowiedzią na kryzys
- Z kanapy na Mokotowie czy leżaka w Tajlandii – jak pracować zdalnie?
Tekst powstał w ramach współpracy między programem Sektor 3.0 i Fundacją Dobra Sieć. Zespół Fundacji Dobra Sieć dzieli się wiedzą o stypendiach i e-wolontariacie. Na portalu e-wolontariat.pl znajdziecie porady, informacje, inspiracje i publikacje na temat wolontariatu oraz wykorzystania nowych technologii w działaniach społecznych. A dzięki platformie TuDu.org.pl Fundacja umożliwia także współpracę między organizacjami i e-wolontariuszami.
