Jeżeli nauczymy się tego, jak się uczyć, mało nas w życiu zaskoczy. Będziemy umieli reagować – mówił podczas ostatniego LIVE Sektora 3.0 Przemysław Staroń. Jeden z najbardziej znanych i inspirujących polskich nauczycieli, podzielił się z nami refleksjami nt. umiejętności przyszłości oraz narzędzi, które jego zdaniem pomagają efektywnie się uczyć. Podczas prezentacji wymieniał mnóstwo wartościowych źródeł i co ważne, obiecał się nimi podzielić. Oto i one.
Umiejętności przyszłości: narzędzia do efektywnej nauki online
1. Info dot. kompetencji przyszłości
Artykuł z NEWSWEEKA: Insygnia Przyszłości
Młody człowiek musi zostać nauczony trzech fundamentalnych umiejętności:
- uczenia się – dzięki temu nauczy się wszystkiego, tego, co mu będzie potrzebne kiedykolwiek i gdziekolwiek, od krzesania ognia po pilotowanie statkiem kosmicznym
- myślenia – jest podstawa ludzkiego funkcjonowania, umożliwiająca odnalezienie się w świecie, i jej fundamentalne części to myślenie krytyczne – badające rzetelność wszystkiego – i myślenie kreatywne – wychodzące poza schemat i dostrzegające wielość rozwiązań (vide koncepcja R. DiYanniego)
- komunikacji – interpersonalnej, czyli rozumienia siebie samego, swoich emocji, swoich mocniejszych i słabszych stron, oraz interpersonalnej, czyli funkcjonowania w świecie relacji mikro makro.
2. Nauka online- wady i zalety
Zalety:
- wejście do cyfrowego świata ucznia
- bogactwo wirtualnej rzeczywistości oferuje możliwości zastosowania różnych metod i narzędzi,
- urozmaicenie i uatrakcyjnienie zajęć lekcyjnych
- wiele wypracowanych mechanizmów, które mogą wpłynąć na efektywność procesu uczenia/uczenia się
- skarbnica wiedzy.
Pułapki:
- Umberto Eco: „najpierw trzeba nauczyć się korzystania z informacji, a następnie używania jej z umiarem.”
- należy zachować umiar i zdrowy rozsądek
- często przerost formy nad treścią
- człowiek ważny, relacja, nie samo narzędzie
- ważny jest złoty środek, trzeba umieć ten skarb odnaleźć i o niego zadbać, umieć dobrze wybrać, po czym dane narzędzie zastosować.
- umiejętne wykorzystanie elektronicznych zasobów edukacyjnych w procesie uczenia i uczenia się to jest sztuka!
Sfery rozwoju
Cielesność i ruch
- stymulowanie rozwoju motorycznego – ćwiczenia i terapia reki, motoryka mała- filmy na YT, elementy jogi i mindfulness – filmy na YT, książka „Uważność i spokój żabki”- jest w wersji online i ebook
- ćwiczenia ruchowe, fitness, aerobic, zumba – filmy na YT
- wychowanie fizyczne w domu. Zagraj w grę!
Poznanie (pamięć, myślenie itd)
- ćwiczenia na pamięć Neurogra.pl
- gimnastyka mózgu przez trening pamięci, trening pamięci online filmy na YT
- youtubowe kanały popularnonaukowe: emce, Astrofaza, SciFun, Polimaty, czy Uwaga! Naukowy bełkot, Khan Academy,
- strony www: Superbelfrzy, Babka od Histy, Pan Belfer, Mówiąc Inaczej, Arlena Witt, Digitalni i kreatywni nauczyciele z pasją, Tarnowska Akademia Nauki, supertata.tv – Marcin Perfuński, Specjalni.pl
Emocje, rozwój relacji społecznych
- filmy na YT/Netflixie, np. „Inside out”
- gry dla najmłodszych o emocjach, duży wybór na: Ciufcia.pl
- platforma z zabawami, grami i z elementami grywalizacja: eduelo.pl
- materiały na stronach: Superkid i Specjalni.pl
- Matzoo – do nauki matematyki, dla najmłodzych z elementami grywalizacji
- aplikacja lerni.pl do nauli jezyków obcych – odznaki/grywalizacja
- relacje społeczne – do realizacji w praktyce, z wykorzystaniem wiedzy i mądrości dotyczącej np. emocji
Obszar rozwoju kompetencji zawodowych
- Khan Academy – baza materiałów dla uczniów i nauczycieli
- Ted Talks – doskonałe źródło inspiracji
- dla nauczycieli: gotowe scenariusze zajęć i różne materiały do wykorzystania na zajęciach z doradztwa zawodowego
- inspirujące lekcje z podstaw przedsiębiorczości (bankowość).
Poznaj historię monet i Historia bankomatów - inspirujące lekcje z podstaw przedsiębiorczości (bankowość) – Waluty świata
- filmy dot. rozmów kwalifikacyjnych, pisania CV, ważnych kompetencji zawodowych – na YT
Obszar moralny duchowy, religijny
- serial „Good Place”
- program religia.tv choćby na Player
- podcasty na Spotify
- filmiki na YT – od medytacji, po filmy o religiach świata
- szkolenia z mindfulness w wersji online
- mój plik prezentujący filmy i animacje itd, których używam na lekcjach – etyce, filozofii i wiedzy o kulturze
- mój plik prezentujący odniesienia do religii obecne w popkulturze
Ku refleksji
Jestem przekonany, że możemy naprawdę wiele. Wybierajmy tylko dobrze, rozsądnie i mądrze. A podczas swoich wyborów niech to, co najważniejsze nam nie umknie. Szacunek, empatia i relacje z drugim człowiekiem, budujmy, nie niszczmy. Skupmy się na czynieniu dobra i minimalizowaniu zła. Najpierw zbudujmy relację, uczmy wartości, pokazujmy jak mądrze i dobrze żyć.
Przemysław Staroń
Psycholog i kulturoznawca, wykładowca Uniwersytetu SWPS i współzałożyciel Centrum Rozwoju Jump, w ramach którego wspiera rozwój i stymuluje umiejętność myślenia młodzieży, dorosłych i seniorów. Nauczyciel mianowany, twórca Zakonu Feniksa, nagrodzony przez Komisję Europejską orędownik spotkań pokoleń. Wybrany Człowiekiem Roku 2019 w kategorii “Wzorowe sprawowanie” w plebiscycie czytelników “Gazety Wyborczej”. Wyróżniony w konkursie im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”. Nagrodzony LGBT+ Diamond 2019 Polish Business Award, finalista w konkursie Global Teacher Prize 2020. Tutor niemal 40 finalistów i laureatów Olimpiady Filozoficznej, fan kreatywnego nauczania i twórca pracowni #utrzy, jako prekursor wykorzystania Snapchata w edukacji nazywany profesorem Snapem. Nauczyciel Roku 2018.