Anatomia komputera – co warto wiedzieć o współczesnych desktopach cz. 2

W poprzednim artykule omawialiśmy najważniejsze aspekty związane z nowoczesnymi procesorami, płytami głównymi, kartami graficznymi i pamięcią RAM. W tym artykule podpowiadamy na co zwrócić uwagę kupując do swojego komputera: dysk twardy HD, dysk SSD, zasilacz, dodatkowe chłodzenie, kartę sieciową czy obudowę.

Dyski magnetyczne

Dyski magnetyczne (HDD) to nośniki zapewniające optymalny stosunek ceny do pojemności. Ich największą wadą jest stosunkowo wolna praca. Występują one w dwóch standaryzowanych rozmiarach: 2,5- i 3,5-cala. Do komputerów stacjonarnych stosuje się zazwyczaj te większe. Większość producentów posiada w swojej ofercie kilka dysków magnetycznych przeznaczonych do różnych zastosowań. Najdroższe są te przeznaczone do ciągłej pracy w serwerach i macierzach NAS. Do codziennej pracy wystarczające są podstawowe modele. Prędkość pracy dysku jest opisywana w obrotach nośnika talerzowego na minutę. Najczęściej jest to 5400 lub 7200 obr./min. Aktualnie największe sprzedawane dyski magnetyczne mają pojemność 12 TB. Najkorzystniejszym wyborem biorąc pod uwagę stosunek ceny i pojemności wydają się być modele o pojemności 1 lub 2 TB.

Dyski SSD

Nośniki SSD są mniejsze i droższe od magnetycznych odpowiedników. Jednocześnie mogą się pochwalić dużo wyższą prędkością pracy oraz doskonałą odpornością na uszkodzenia. Warto wiedzieć, że zakup SSD to najlepszy sposób na przyspieszenie podstawowej pracy komputera. Często stosowanym rozwiązaniem jest instalacja dwóch dysków w komputerze. Niewielki dysk SSD (np. 256 GB) jest przeznaczony do instalacji systemu i kluczowych programów, natomiast dodatkowy nośnik HDD (np. 1 TB) odpowiada za przechowywanie danych. Nośniki SSD występują aktualnie w wielu wariantach. Najpopularniejsze są dyski SSD wykorzystujące interfejs SATA (taki sam jak dyski HDD). Jego przepustowość na poziomie 550MB/s. Alternatywę stanowią dyski SSD PCIe sprzedawane w formie kart rozszerzeń. Są droższe od konwencjonalnych odpowiedników ale jednocześnie sporo szybsze. Przepustowość wynosi w tym wypadku około 770MB/s. Kolejnym typem są dyski wykorzystujące złącze M.2. Są to zazwyczaj miniaturowe nośniki stosowane w małych laptopach lub bardzo wydajnych komputerach. Zależnie od zastosowanej technologii mogą one wykorzystywać transfer z interfejsem SATA lub PCIe.

Pamięci wspomagające Optane

Nowość marki Intel, którą trudno pominąć. Mowa o modułach pamięci M.2, przeznaczonych do współpracy z dyskami magnetycznymi. Tworzą one bufor pamięci przyspieszający przetwarzanie danych z dysku HDD, zbliżając jego wydajność do dysków SSD. Rozwiązanie miało pozwolić na tanie odświeżenie starszych komputerów. Niestety przez wzgląd na wymogi dotyczące zastosowanej płyty głównej, rozwiązania tego typu są stosowane aktualnie wyłącznie przez największych entuzjastów komputerowych.

Zasilacz

Zasilacz komputerowy nie tylko dostarcza energię do komputera ale również dba o bezpieczeństwo podzespołów. Odpowiedni model należy dobrać na bazie zapotrzebowania na energię pozostałych podzespołów. Od pewnego czasu na rynku funkcjonują oznaczenia zasilaczy 80 plus. Potwierdzają one faktyczną moc/sprawność zasilacza. Wskaźniki sprawności określonych certyfikatami 80+ przy 100% obciążenia prezentują się następująco:

• 80 Plus – 82 %
• 80 Plus Bronze – 85%
• 80 Plus Silver – 87%
• 80 Plus Gold – 89 %
• 80 Plus Platinum – 90%
• 80 Plus Titanium – 94 %

Warto sięgać po modele posiadające przynajmniej najniższy z zaprezentowanych certyfikatów. Interesującym wyborem okazują się zasilacze modularne, czyli takie w których użytkownik może swobodnie odpinać i dopinać kable, dostosowując ich zestaw do własnej konfiguracji i poprawiając estetykę instalacji. Okazjonalnie na rynku pojawiają się zasilacze z chłodzeniem pasywnym.

Napędy

Stacje DVD czy Blu Ray są coraz rzadziej wykorzystywane we współczesnych komputerach. Większość programów i gier jest sprzedawana w wersjach cyfrowych pobieranych bezpośrednio z Internetu. Spadek zainteresowania tradycyjnymi nośnikami jest związany również ze spadkiem cen pojemnych i dużo wygodniejszych pamięci przenośnych. Kupując napęd DVD można kierować się wyłącznie ceną – od lat nie pojawiały się żadne nowinki w tej kategorii sprzętowej.

Chłodzenie procesora

Procesory są sprzedawane w wersji BOX albo OEM. Pierwszy typ zawiera chłodzenie dedykowane dla danej jednostki. Jego wymiana zazwyczaj nie ma najmniejszego sensu. Komputer wykorzystywany w pracach biurowych i zadaniach domowych nie ma prawa się grzać ponad możliwości fabrycznego chłodzenia. Wymiana coolera ma sens jednie kiedy posiadamy procesor z odblokowanym mnożnikiem (w jednostkach Intela informuje o tym dopisek „K” przy nazwie modelu) i planujemy go podkręcić ponad fabryczne ustawienia. Całe szczęście zestawy montażowe ochłodzeń są w miarę możliwości uniwersalne. Jednakże warto sprawdzić czy wybrany model jest kompatybilny z umieszczoną na płycie głównej podstawką procesora.

Obudowa

Komputer stacjonarny nie wymaga do swojej pracy obudowy. Jest ona stosowana przez wzgląd na kwestie czysto praktyczne. Obudowę należy kupować biorąc pod uwagę rozmiar płyty głównej, wysokość chłodzenia procesora oraz długość karty graficznej. Pozostałe parametry są mniej istotne. Rozsądne modele będą wyposażone w gniazda USB 3.0 oraz systemy chłodzące z filtrami przeciw-kurzowymi. Nowoczesny sposób projektowania obudów narzuca umieszczenie zasilacza w ich dolnej części. Niektóre modele posiadają podwójną ściankę montażową dla płyty głównej. Można w nią wpuścić kable zasilacza poprawiając estetykę układu. Zazwyczaj nie opłaca się kupować obudów fabrycznie wyposażonych w zasilacz. Często są to najtańsze modele o bardzo niskiej sprawności.

Karta sieciowa

Właściwie każdy współczesny komputer jest wyposażony w przewodową kartę sieciową. Jedynym rozszerzeniem jakie można dokupić osobno będzie karta łączności bezprzewodowej. Komunikacja jest w tym wypadku standaryzowana. Aktualnie stosowany jest standard 802.11ac, zaprezentowany w 2012 roku, oferujący prędkość transferu do 1 Gb/s i komunikację w paśmie częstotliwości 5 GHz. Sięgając po nową kartę sieciową warto wybrać model z oznaczeniem AC. Pojawiające się przy nim liczby (np. AC1600) symbolizują klasę prędkości transferu. Czym wyższa liczba tym wyższa deklarowana prędkość transferu. Najlepsze modele kart sieciowych wykorzystują ponadto technologię wielozadaniową MU-MIMO. Dzięki obecności kilku anten (np. 4 ) są w stanie równolegle wysyłać i odbierać kilka sygnałów, zwielokrotniając tym samym przepustowość deklarowaną przez standard Wi-Fi.